تفاوت نبشی و سپری چیست؟
در بخش‌های مختلف صنعت و به خصوص صنعت ساختمان‌سازی، حجم بالایی از مقاطع فولادی مورد استفاده قرار می‌گیرد. پروفیل و یا مقاطع فولادی، به عنوان قطعات فولادی کاربرد داشته و بیشتر نقش اتصالات به دیگر محصولات فولادی را ایفا میکنند. این محصولات بیشتر در ساخت در و پنجره، خرپاها، اتصالات پل‌ها به ستون و ساخت دکل‌ها کاربرد دارند. شناخت تفاوت نبشی و سپری و کاربردهای هر یک ، می‌تواند به انتخاب صحیح مواد اولیه در پروژه‌های مختلف کمک کند. از طرفی عدم شناخت و انتخاب نادرست پروفیل‌های فلزی، خطراتی مانند اتلاف هزینه و افزایش زمان اجرای پروژه‌ها را در پی خواهد شد. نبشی و سپری هر دو از مقاطع فلزی پرکاربرد در صنایع مختلف هستند.
شاید در نگاه اول تفاوتی میان این دو محصول احساس نکنید، اما بهتر است بدانید که نبشی و سپری تفاوت‌هایی دارند که باعث می‌شود کاربرد آن‌ها به جای یکدیگر ناممکن و غلط باشد. برای شناخت اصلی‌ترین تفاوت‌های میان این دو نوع مقطع، ابتدا می‌بایست به خوبی هر یک از آن‌ها را بشناسیم. بررسی و شناخت ویژگی‌های ظاهری و مشخصات فنی هر یک از این محصولات، می‌تواند به انتخاب و کاربرد صحیح آن کمک کند. در نهایت انتخاب دقیق میان دو محصول نبشی و سپری باید با بررسی کامل و توجه به مواردی مانند مورد استفاده، محل نصب محصول و شرایط محیطی صورت بگیرد.
مهم‌ترین تفاوت میان نبشی و سپری که منجر به تفاوت در خواص و کاربرد آن‌ها شده است، شکل ظاهری سطح مقطع این دو نوع محصول است. نبشی از دو مقطع عمود بر هم به شکل حرف L و V تشکیل شده است. در حالی که سپری از یک مقطع عمود بر یک صفحه به شکل حرف T ساخته می‌شود.
پروفیل سپری (T شکل)
سپری، نوعی پروفیل پرکاربرد فولادی است که سطح مقطع آن به شکل حرف T انگلیسی طراحی شده است. به سبب شکل ظاهری، به پروفیل سپری، پروفیل تی نیز گفته می‌شود. این محصول که به سبب دارا بودن قابلیت تحمل وزن در سازه مورد استفاده قرار می‌گیرد، از دو بخش بال و جان تشکیل شده است. ارتفاع جان و بال سپری‌های فولادی، به عنوان نمره سپری که مشخصه فنی آن است، شناخته می‌شود. این محصول بر اساس نوع شکل ظاهری به دو نوع لبه گرد و لبه تیز تقسیم می‌شوند. پروفیل سپری بسته به نوع استفاده می‌تواند از جنس استیل زنگ‌نزن، آهن معمولی و یا آلومینیوم ساخته شود. قیمت سپری بسته به جنس و ابعاد آن متفاوت است.
فرآیند تولید سپری: پروفیل سپری به دو روش فابریک و پرسی تولید می‌شود. ساخت و تولید این محصول طی سه فرآیند متفاوت صورت می‌گیرد: نورد گرم، اکستروژن گرم و اتصال صفحات با جوش. در ابتدا شمش فولادی به درون کوره‌های حرارتی نورد ریخته می‌شود. شمش فولادی جهت تولید پروفیل پرسی، از نوع بلوم (از فرآورده‌های میانی نورد فولاد با سطح مقطعی بزرگ‌تر از ۲۳۰ سانتی‌متر مربع) بوده و با مقطع و طولی مشخص وارد کوره حرارتی شده و آماده نورد گرم می‌شود. پس از رسیدن بلوم به درجه حرارت مورد نیاز، از مجموعه غلتک‌های نورد گرم عبور کرده و دچار کاهش سطح مقطع و افزایش طول می‌شود. عبور از قفسه‌های نورد میانی و انتهایی شکل نهایی سپری را ایجاد می‌کند. پس از طی این مراحل، سپری توسط دستگاه‌های برشی به ابعاد مورد نیاز و دلخواه برش داده می‌شود. سپری‌های شماره ۲ تا ۱۴ به این روش ساخته می‌شوند. روش نورد گرم و اکستروژن گرم اغلب برای ساخت پروفیل سپری با جنس فولاد ضد زنگ به کار گرفته می‌شود. در حالی که فرآیند جوشکاری با لیزر به میزان بیشتری برای ساخت انواع سپری مورد استفاده قرار می‌گیرد. در تولید سپری با این روش، تولید سپری‌هایی با ابعاد مختلف و غیر استاندارد برای مصارف خاص مهیا می‌شود. برش طولی تیرآهن یا هاش نیز از دیگر روش‌های تولید سپری است.
انواع سپری آهنی: سپری با اضلاع متساوی؛ که در آن عرض و ارتفاع برابرند. سپری با اضلاع نامساوی؛ که در آن ارتفاع نصف عرض است. نوع آخر سپری آهنی با ارتفاع بسیار بیشتر از عرض است و عموما در دیوارهای تیغه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ابعاد سپری: ضخامت پروفیل سپری در بازه‌ای بین ۰/۹ تا ۲/۵ میلی‌متر متغیر است و ضخامت دو میلی‌متر بیشترین کاربرد را دارد. طول سپری‌ها به طور استاندارد بین ۶ تا ۱۲ متر است. نام‌گذاری سپری‌ها بر اساس اندازه لبه این مقطع و بر حسب میلی‌متر انجام می‌شود. برای مثال به سپری با اندازه لبه مقطع ۱۰۰ میلی‌متر، سپری شماره ۱۰ گفته می‌شود. لازم به ذکر است که برای مقاطع لبه گرد، اندازه لبه ۳۰ تا ۱۴۰ میلی‌متر و برای مقاطع لبه تیز، ۲۰ تا ۴۰ میلی‌متر است.
استانداردهای سپری: تولید پروفیل سپری مطابق با استانداردهای DIN 1022، DIN 59051، DIN EN 10055 انجام می‌شود.
کاربرد انواع سپری: سپری‌ها نیاز به میلگرد را در سازه کاهش می‌دهند. همچنین عمق ستون‌ها با استفاده از سپری می‌تواند کاهش پیدا کند. زیرا سپری به تحمل لنگر فروبرنده کمک می‌کند.
گفتنی است که نوعی پروفیل به نام پروفیل سپری ۵۰۷ هم وجود دارد که برای سبک‌سازی و ساخت دروپنجره استفاده می‌شود. پروفیل سپری ۵۰۷ از روش نورد سرد و با مشخصات ابعادی ضخامت ۲ میلی‌متر و طول ۶ متر تولید می‌گردد. همان‌طور که در تصویر زیر می‌بینید، شکل سطح مقطع آن متفاوت از سایر انواع سپری است.
تصویر شماتیک پروفیل سپری 507
